Europa: giza eskubideen urraketaren birusa mugan

Agian errepikakorra eta nekeza da esatea Europak giza eskubideak urratzen dituela gerraren, pobreziaren, jazarpen politikoaren, homofobiaren, feminizidioaren, klima-aldaketaren eta jatorrizko herrialdeetako aberastasunen arpilatzearen "birusetik" ihes egiten duten errefuxiatuei beren mugak ixtean. Hala ere, Europar Batasunak giza eskubideak urratu zituen garai batean, zuzenean (Grezia, Espainia, Kroazia, Italia, etab.), hirugarrenen bidez (Turkia, Serbia, Libia, etab.), omisioz edo komenientziaz, eta urraketa hori jarraitua eta lotsagabea da aldi berean.

Duela egun batzuk mundu mailako albiste izan zen, Grezia-Turkia mugan gertatu zena: milaka errefuxiatu gaseatu eta jipoitu zituzten; gainera, haur bat eta gazte bat hil zituzten, Greziako eta Turkiako polizia kargen ondorioz.

Lesbosen (Grezia), beharbada, Europako errefuxiatuen "kontzentrazio-esparru" handiena dago (Moria), milaka pertsona pilatuta eta giza baldintza negargarrietan bizi baitira.

Hungariak Serbiarekin duen mugan, Europar Batasunetik datozen funtsekin, ultrasoinua duen hesi bat eraiki da, Serbiako basoetan "bizi" diren errefuxiatuek muga Europako lurraldera igaro ez dezaten.

 Espainian, Melillan eta Ceutan (hegoaldeko mugan), hesiak eraiki dira iheslariak eta migratzaileak beren jatorrizko herrialdeetatik igarotzea eragozteko. Horiek 2 eta 5 urte bitartean daramatzate Europara iristen, Espainiatik barrena, eta, iristean, Marokoko mugatik gertu dauden basoetan sartzen dira eta baso horietan gaizki bizi dira, Marokoko poliziaren errepresioaren kontura. Hesiaren gainetik salto egin, eta bide horretatik lortzen ez dutenak Espainiako lurraldera Marokotik igerian iristen saiatzen dira. Saiakera horietako batzuetan, 2014ko otsailean, guardia zibilak 16 pertsona hil zituen. Turkia, Libia eta Maroko Europar Batasunari mugak kontrolatzeko kanpo-zerbitzuak ematen dizkieten herrialdeak dira. Zerbitzu horien bidez, diru-kopuru handiak jasotzen dituzte, edo mota guztietako kontzesio politikoak, batez ere ekonomikoak eta kanpo-politikakoak. Turkiak, 2016ko martxoan, 6.000 milioi euro eta bisa-salbuespena jaso zituen bere herritarrentzat, eta EBri xantaia egin nahi dion bakoitzean, mugak ireki eta errefuxiatuei Europako lurraldera igarotzen utzi nahi die, 2020ko otsailean gertatu zen bezala, Europar Batasunak Idliben (Siria) errusiarrek Turkiako armadari egindako erasoen aurrean jarrera ez hartzeagatik. 2017an, Libiak 1.300 milioi euro inguru jaso zituen, gerrako jaunek kontrolatutako estatu huts bat izanik, eta, gainera, migratzaile eta errefuxiatuen erosketa eta salmenta ahalbidetzen du, hau da, esklaboen merkatua sortu du EBtik datozen diruekin. Marokok Espainiaren laguntza eta material militarra jaso zuen, eta, bide batez, 2019an 26 milioi euro bideratu zituen. El País egunkariaren arabera, zenbateko hori 2019ko aurrekontuei egotzi zitzaien, "Marokoko mugen eta migrazioaren kudeaketa integralari laguntzeko" proiektuaren barruan, EBk herrialde horretarako mugak kontrolatzeko laguntzara bideratu zituen 140 milioien esparruan.

Hungariako mugetan, eta Grezian bertan, patruila paramilitarrak sortu dira, errefuxiatuei "ehiza" ematen dietenak, jipoiak ematen dizkietenak, delitugileak balira bezala harrapatzen dituztenak eta gero poliziaren esku uzten dituztenak, hau da, EBkoak diren herrialde horiek, sortzeko aukera ematen dute, eta talde ultra eta neonazi horiekin lan egiten dute. Guztia "beldurrak", "Dei efektuak" eta Europaren inbasiorik ezak justifikatzen dute, eta horrekin indartu egiten da arrazismoaren, xenofobiaren eta gorrotoaren birusa, bere garaian Europa osoa kutsatu eta inbaditu zuena eta gizateriaren historiako holokaustorik handienetako bat eragin zuena, bai eta aurretik ikusi gabeko krisi humanitarioa eta errefuxiatuen krisia ere, eta milaka pertsonaren harrera hainbat herrialdetan.